1/5 các loài bướm đang bị buôn bán trực tuyến xuyên biên giới

08/04/2024 - 11:29 AM 802 lượt xem

Cỡ chữ

Bảo tàng Tài nguyên rừng Việt Nam đã phối hợp nghiên cứu với các chuyên gia củaTrường Đại học Harvard, Đại học thành phố NewYork và nhóm Phục hưng côn trùng của Mỹ. Kết quả đã được công bố trên tạp chí Biological Conservation, doi.org/10.1016/j.biocon.2023.110092.

Sự đánh giá cao của loài người đối với loài bướm trải dài qua nhiều nền văn hóa và thiên niên kỷ, bao gồm cả việc thu thập mẫu các bộ sưu tập bướm cá nhân. Chúng tôi đã nghiên cứu dữ liệu nền tảng thương mại điện tử toàn cầu eBay.com trong một năm và kết quả ghi nhận có 50.555 giao dịch theo thời gian của 3767 loài (thuộc 739 giống) bướm. Đây là gần 20% tổng số loài bướm trên Trái đất. Tổng cộng có 552 người bán có trụ sở tại 44 quốc gia trên toàn bộ năm châu lục. Ghi nhận Ít nhất 96% các loài bướm được buôn bán yêu cầu vận chuyển mẫu vật từ nước xuất xứ đến người bán, và thường là từ Nam bán cầu đến Hoa Kỳ và Châu Âu. Theo hiểu biết của chúng tôi, đây là hồ sơ chi tiết nhất về mặt không gian và thời gian về sự buôn bán của các loài động vật hoang dã xuyên biên giới so với bất kỳ nhóm phân loại nào. Chúng tôi đã định lượng tính thẩm mỹ của những loài bướm được cho là có nhu cầu mua bán (ví dụ: theo kích thước, hình dạng hoặc màu sắc). Kết quả cho thấy rằng trong khi các loài có nguy cơ tuyệt chủng có giá cao hơn, thì thứ hạng thẩm mỹ của loài bướm có liên quan mật thiết đến khối lượng giao dịch của loài bướm đó, chứ không phải phạm vi, sự phong phú hay trạng thái phát sinh gen. Những kết quả này nhấn mạnh sự tương tác phức tạp giữa kinh tế thị trường động vật hoang dã và sự đánh giá cao về mặt thẩm mỹ của con người.

Hình 1: Hồ sơ quy mô nhỏ về buôn bán bướm xuyên biên giới. (A) Giao dịch trực tuyến của 3767 loài: mỗi dòng kết nối người bán (chấm màu cam) với điểm gần nhất trong phạm vi đặc hữu của loài. (B) Các ví dụ về bướm cánh chim có nghĩa là giá bán và khối lượng bán hàng năm. Tất cả các loài thuộc giống Ornithoptera và Troides đã được liệt kê trong Phụ lục II CITES; những con bướm lớn và đẹp này được các nhà sưu tập mong muốn. (C) Mức độ buôn bán bướm được phản ánh theo phát sinh loài theo mỗi tộc. Mỗi đầu biểu thị một tộc; đầu màu cam cho biết các tộc được giao dịch trực tuyến. (D) So sánh mức giá trung bình hàng ngày ở các quốc gia cung cấp bướm, các quốc gia bán và giá bán mẫu bướm trung bình.

Hình 2. Các loài có nguy cơ tuyệt chủng có giá cao hơn, trong khi tính thẩm mỹ của loài bướm được dự đoán tốt nhất về khối lượng giao dịch của nó. (A) Phạm vi giá bán và khối lượng bán trung bình của 3767 loài: mỗi loài được biểu thị dưới dạng một điểm; các loài có nguy cơ tuyệt chủng (n = 82) được tô màu theo màu sắc (H) và giá trị (V) tương ứng trong không gian màu sắc, độ bão hòa và giá trị (HSV). Kích thước điểm tỷ lệ thuận với sải cánh của loài. (B) Các loài có thứ hạng thẩm mỹ (n = 1659) được biểu thị dưới dạng các điểm được tô màu HSV tương ứng và có kích thước tương ứng với sải cánh của chúng. Xếp hạng thẩm mỹ cao hơn trên trục y cho thấy sở thích của con người, điều này tương quan đáng kể với giá trị màu sắc cao hơn (xanh lá cây và xanh lam) và doanh số bán cao hơn. (C) Các yếu tố ảnh hưởng đến giá bán và số lượng bán. Trong mô hình hồi quy tuyến tính, tình trạng nguy cấp là yếu tố dự báo quan trọng nhất về giá bán cao (thanh trên cùng, màu ô liu), trong khi nó không phải là yếu tố dự đoán về số lượng mẫu được bán, có mối tương quan đáng kể với các biến số thẩm mỹ như sải cánh và màu sắc. (D) Ví dụ về các loài được buôn bán có nghĩa là giá cả và khối lượng bán hàng mỗi năm.

Buôn bán động vật hoang dã để bảo tồn động vật hoang dã có vẻ phản trực giác, nhưng các phân tích cẩn thận xem xét các bên liên quan ở địa phương trong chiến lược bảo tồn đã đưa ra kết luận tương tự liên quan đến động vật có xương sống. Không giống như những người ở thế kỷ 19, những người thu gom bướm hiện đại là những bên liên quan phụ thuộc vào môi trường sống nguyên sơ để kiếm sống và do đó có mối quan tâm đặc biệt đến việc bảo tồn môi trường sống. Chúng tôi cho rằng quy mô và mức độ buôn bán bướm toàn cầu nên được coi là một hoạt động khai thác tài nguyên có mục tiêu, bền vững, có tiềm năng đáng kể trong việc thúc đẩy bảo tồn môi trường sống của côn trùng.

Tác giả : Phạm Nhật Tân

Gửi email